21 Kasım 2010 Pazar

Tim Berners Lee: Çok Yaşa Web

Web'in yaratıcısı Tim Berners-Lee'nin yazdığı "Çok Yaşa Web" (Long Live the Web) makalesinde dikkatimi çeken noktalar:
  • Yazının alt başlığı: Web sadece dijital devrim için değil, insanlığın refahı hatta özgürlüğü için kritik bir öneme sahiptir. Demokrasinin kendisi gibi, savunulması gereklidir!
  • Bugün 20. yaşını kutladığımız Web'i, 1990 yılında kendi bilgisayarımda kurdum. Sadece tek sayfadan ve bir tarayıcıdan oluşuyordu.
  • Web'i eşitlikçi temeller üstüne kurmuştuk ama bugün Web'in en büyük sakinlerinden bazıları bu temeller için tehdit oluşturuyor. Büyük bazı sosyal ağlar, kullanıcılar tarafından üretilen içeriği duvarlar arasında hapsediyor. Devletler, online hareketleri izleyerek insan haklarını ihlal ediyorlar. Eğer Web'in kullanıcıları olarak bizler bu uygulamalara göz yumarsak, Web parçalanarak, küçük, izole adacıklara dönüşebilir. Bu durumda, her istediğimiz siteye ulaşamayacağız.
  • Web sizin! Herkesin kullanımına açık kamusal bir kaynak.
  • Web evrenseldir! Bir link yaratarak, Web'de istediğiniz yere link verebilirsiniz. Hangi donanımı, hangi yazılımı, hangi dili kullandığınızın, nasıl bir İnternet bağlantınızın olduğunun önemi yoktur. Basit gözükebilir, ama evrensel olmak çok büyük bir istemdir.
  • Facebook gibi siteler, Web kullanıcılarının bilgilerini, fotoğraflarını topluyor ama bunlara URI vermiyor, yani başka bir siteden erişilmelerini mümkün kılmıyor. Bu uygulama yaygınlaşırsa, Web'in gelişimi duracak ve gittikçe daha tatsız bir yere dönüşecek.
  • Web'in karşı karşıya olduğu bir diğer tehlike de, bir sosyal ağın, bir tarayıcının, bir arama motorunun bütün piyasayı domine etmesi ve tekel haline gelmesidir. Tekel, gelişimi ve ilerlemeyi
  • engeller.
  • Açık Standartlar (Open Standards) çok önemli. Amazon ve Wikipedia gibi siteler, ücretsiz ve herkesin kullanımına açık olan web standartlarını kullanarak yaratıldı. Bir web sitesi yapmak için kimseden izin almak, kimseye para ödemek gerekmiyor. Öyle de olmalı. Ama Apple, iTunes hizmetiyle bu standartlara uymuyor. O yüzden, iTunes Web'in bir parçası değil, ve gelişimi ancak tek bir şirketin yapabilecekleriyle sınırlı.
  • Web standartlarına uymayan bir diğer uygulama da cep telefonu uygulamaları (apps). Uygulamalardaki içeriklere link verilemiyor, twitter'da paylaşılamıyor. Bu uygulamaları keşke tarayıcılarda çalışabilecek şekilde yapsalar.
  • Kapalı sistemlerin kötü olmadığını, işe yaradığını düşünenler olabilir. O zaman 1990'lardaki AOL ve benzeri kapalı sistemleri düşünsünler ve Web'in gelişimini nasıl engellediklerini fark etsinler.
  • Nasıl ki ev aletlerini çalıştırmak için 220 volt ve 50 hertz elektrik girişine ihtiyaç var, İnternet'i kullanmak için de TCP ve IP gibi standartlara uymak şart.
  • Kimse bir kişinin Web'de neler yaptığını takip edemez. Bunun telefon dinlemekten farkı yoktur. Eğer girdiğimiz sitelerin takip edildiğini bilsek, online davranışlarımız çok farklı olurdu.
  • Web'in amacı insanlığa hizmet etmektir. Eğer standartları ve açık yapısını korursak, bizden sonra gelenler onun üzerinde bizim şimdi hayal bile edemeyeceğimiz şeyler yapacaklar.
İnternet işleriyle ilgilenenlerin baştan sona okuması gereken bir yazı "Çok Yaşa İnternet"

0 comments:

Yorum Gönder

Yorumlarınız benim için çok değerli. Şimdiden teşekkür ederim.

Son zamanlarda en çok okunan yazılar: